قوانین اتاق فکر و طوفان فکری/مهندس علی رجبی ابهری
قوانین طوفان فکری
در جلسهی اتاق فکری به منظور پرهیز از انحراف و حاشیهسازی و به منظور خلق حداکثر اثربخشی لازم است کلیه شرکتکنندگان آموزش ببینند. بهتر است حتی در جلسات آموزشی چند اتاق فکر آزمایشی تشکیل و افراد در آن شرکت کنند. به هر حال چنانچه شخصی برای اولین بار در اتاق فکر شما شرکت میکند و قبلاً آموزش ندیده است، بهتر قوانین را قبل از جلسه در اختیار او قرار دهید.
قانون اول: قضاوت در مورد ایدهها را به بعداً موکول کنید
تا پایان جلسه طوفان فکری در مورد ایدهها قضاوت نکنید، بیان نکنید که یک ایده ممکن است کار نکند یا اثرات جانبی منفی داشته باشد. همه ایدهها بالقوه خوب هستند. در این مرحله از هرگونه بحث در مورد ایدهها جلوگیری کنید، چون به طور اجتناب ناپذیری به انتقاد خواهد انجامید. ایدهها باید هم به عنوان راه حل و هم به عنوان الهام بخش راهحلهای دیگر دیده شود. حتی ایدههای ظاهراً احمقانه ممکن است پایه ایدههای بهتر و مفید شوند. بنابراین هرگز تا پایان جلسه در مورد ایدهها قضاوت نکنید. هیچ چیز به عنوان ایده بد وجود ندارد.
قانون دوم: ایدههای غیرعادی و مبالغهآمیز را تشویق کنید
هر چه ایده وحشیتر (Wild) باشد بهتر است. ایدههای محال و غیرقابل اجرا را بیرون بریزید تا ببینید چه ایدههای جدیدی تولید میشود. هیچ ایدهای مسخره نیست. هر ایده عجیب و غریب را بیان کنید. تا حد امکان در ایدهها مبالغه کنید. از تکنیکها و ابزارهای تفکر خلاق استفاده کنید.
قانون سوم: در این مرحله مهم کمیت است نه کیفیت
در این نقطه به دنبال کمیت ایدهها باشید. همه فعالیتها باید به سمت تولید بیشترین ایدههای ممکن باشد. هر چه ایدههای جدید و خلاقانه برای انتخاب بیشتر باشد بهتر است. اگر تعداد ایدهها در پایان جلسه بیشتر باشد امکان پیدا کردن ایدههای بهتر بیشتر است.
ایدهها را به طور کوتاه و خلاصه بیان کنید، وارد جزئیات نشوید فقط شیره آن را بگیرید. سریع فکر کنید و بعداً عکسالعمل نشان دهید.
قانون چهارم: سعی کنید ایدههای دیگران را ارتقاء دهید
ایده دیگران را بسط دهید. تفکرات جدید را به هر ایده اضافه کنید از الهامات و ایدههای دیگران برای خود استفاده کنید. افراد خلاق افرادی هستند که خوب گوش میدهند. چندین ایده را با هم ترکیب (Combine) کنید تا امکانات جدید را کشف کنید.
قانون پنجم: هر شخص و هر ایده ارزش برابر دارد
هر فرد یک بینش معتبر و نگاه منحصر به فردی نسبت به شرایط و راهحلها دارد. ما میخواهیم ایده و بینش شما را بدانیم. همه موظفند در جلسه شرکت فعال داشته باشند. حتی اگر مجبور شوند تفکرات خود را روی یک تکه کاغذ بنویسند و تحویل دهند. همه را به حضور تشویق کنید. هر ایدهای که ارائه میشود متعلق به گروه است نه شخصی که آن را بیان کرده است.
هشدار: هرگز بدون اطلاع کامل از مسائل مربوط به طوفان فکری از این روش استفاده نکنید!
مردم معمولاً فکر میکنند که میدانند چگونه از طوفان فکری استفاده کنند و تنها با استفاده از اصول اولیه طوفان فکری به موفقیت دست پیدا خواهند کرد. گاهی حتی فقط در جلسات آن شرکت میکنند بدون اینکه قوانین آن را بدانند. آنگاه گیج میمانند که چرا پیروز نشدند. لطفاً هرگز بدون اطلاع کامل از مسائل مربوط به طوفان فکری از این روش استفاده نکنید. این کار مانند این میماند که بخواهید شطرنج بازی کنید بدون اینکه قانونهای آن را بدانید. احتمال دارد که به نتیجه برسید ولی به نتیجهای که میخواهید نمیرسید. حتی بدتر! ممکن است فکر کنید که این روش کار نمیکند و دیگر از آن استفاده نکنید. طوفان فکری بد، بسیار بدتر از استفاده نکردن از طوفان فکری است چون ممکن است شما ایمان خود را در این راه نابود سازید. طوفان فکری زمانی جواب میدهد که بدانید چگونه آن را انجام دهید.